Osoba, która w momencie korzystania ze świadczeń zdrowotnych spełniała przesłanki do bycia osobą ubezpieczoną, ale nią nie była, nie będzie musiała zwracać poniesionych przez Narodowy Fundusz Zdrowia kosztów swojego leczenia. Warunkiem jest „wsteczne” zgłoszenia do ubezpieczenia zdrowotnego – takie zmiany obowiązują od 12 stycznia 2017 r.
Wprowadzane zmiany nie znoszą obowiązku potwierdzenia prawa do świadczeń i nie przewidują żadnych zmian dotyczących sposobów jego potwierdzania. Od 1 stycznia 2013 r. pacjenci potwierdzają prawo do świadczeń przez:
- elektroniczne potwierdzenie za pośrednictwem systemu eWUŚ,
- złożenie oświadczenia o przysługującym prawie do świadczeń opieki zdrowotnej,
- przedstawienie dokumentu papierowego potwierdzającego prawo do świadczeń.
Zgodnie z dotychczasowymi zasadami pacjenci przed uzyskaniem świadczenia muszą potwierdzić prawo do świadczeń opieki zdrowotnej w jeden z wymienionych sposobów, przewidzianych przez ustawę o świadczeniach
Dotychczas, gdy system eWUŚ nie potwierdził prawa do świadczeń, pacjent także mógł złożyć oświadczenie o przysługującym prawie do świadczeń opieki zdrowotnej.
Zgodnie z przepisami znowelizowanej ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych osoba, która w momencie korzystania ze świadczeń zdrowotnych spełniała przesłanki do bycia osobą ubezpieczoną (np. żona/mąż osoby ubezpieczonej, uczące się dziecko osoby ubezpieczonej do 26. roku życia), ale nią nie była (gdyż np. nie była zgłoszona przez osobę podlegającą obowiązkowemu ubezpieczeniu zdrowotnemu jako członek rodziny) i w momencie korzystania ze świadczeń złożyła pisemne oświadczenie o prawie do świadczeń lub dokumenty potwierdzające prawo do świadczeń, nie będzie musiała zwracać poniesionych przez Narodowy Fundusz Zdrowia kosztów swojego leczenia w przypadku „wstecznego” zgłoszenia do ubezpieczenia zdrowotnego.
Warunkiem jest dokonanie przez płatnika składek np. w przypadku pracownika przez pracodawcę, w przypadku zleceniobiorcy przez zleceniodawcę, w przypadku emeryta-rencisty przez ZUS/KRUS, zgłoszenia członka rodziny do ubezpieczenia zdrowotnego. Czas na „wsteczne” zgłoszenie to 30 dni od dnia skorzystania ze świadczeń opieki zdrowotnej albo 30 dni od poinformowania przez Fundusz o wszczęciu postępowania administracyjnego w zakresie obowiązku poniesienia kosztów świadczeń zdrowotnych.
Dodatkowo – w terminie do 90 dni od wejścia ustawy w życie – nie będą wszczynane lub będą umarzane już wszczęte postępowania administracyjne (ustalające obowiązek poniesienia kosztów świadczeń opieki zdrowotnej za lata 2013-2016) pod warunkiem „wstecznego” zgłoszenia do ubezpieczenia.
Zgłoszenie może dotyczyć takich osób, które w czasie korzystania ze świadczeń mogły być zgłoszone przez osobę podlegającą obowiązkowemu ubezpieczeniu zdrowotnemu – spełniały przesłanki do bycia członkiem rodziny tzn.:
- były dzieckiem własnym; dzieckiem małżonka; dzieckiem przysposobionym; wnukiem albo dzieckiem, dla którego ustanowiono opiekę w ramach rodziny zastępczej lub rodzinnego domu dziecka, do ukończenia przez nie 18 – go roku życia, a jeżeli uczy się dalej – do ukończenia 26 – go roku życia; natomiast jeżeli posiada orzeczenie o znacznym stopniu niepełnosprawności lub inne traktowane na równi – bez ograniczenia wieku,
- małżonkiem,
- wstępnym pozostającym z ubezpieczonym we wspólnym gospodarstwie domowym.
Osoby, które zadeklarują, że nie posiadają prawa do świadczeń opieki zdrowotnej, nie mają podstaw do uzyskania świadczenia finansowanego ze środków publicznych, gdyż wprowadzane obecnie rozwiązania nie zmieniają tytułów, jakie uprawniają do uzyskania świadczeń opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych. Wprowadzane regulacje dotyczą jedynie niedochodzenia przez Fundusz kosztów udzielonego świadczenia z zakresu podstawowej opieki zdrowotnej od osoby, której prawo do świadczeń nie zostało potwierdzone.
Jeżeli weryfikacja wykaże, że pacjent złożył oświadczenie o przysługującym prawie do świadczeń opieki zdrowotnej, pomimo że nie posiadał takiego prawa (i nie dokonał wstecznego zgłoszenia do ubezpieczenia zdrowotnego) będzie musiał zwrócić Funduszowi koszty świadczeń, które nie wchodzą w zakres podstawowej opieki zdrowotnej (POZ). W zakres POZ wchodzi porada lekarska oraz badania zlecone i finansowane przez lekarza POZ będące na jego liście.
Kosztów świadczeń innych niż POZ, czyli m.in. kosztów leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego, wyrobów medycznych dostępnych w aptece na receptę wystawioną przez lekarza podstawowej opieki zdrowotnej, a także kosztów świadczeń ambulatoryjnej opieki specjalistycznej (w tym wizyt u lekarzy specjalistów i specjalistycznych badań) oraz świadczeń opieki zdrowotnej udzielonych w pozostałych zakresach Fundusz będzie dochodził na dotychczasowych zasadach.